وقفه تنفسی انسدادی در خواب

اختلال در خواب

بسته به منشأ و عامل ایجاد اختلالات خواب، این اختلالات در دسته‌های مختلفی گروه‌بندی می‌گردند. از جمله این گروه‌ها می‌توان به بیخوابی، پرخوابی، وقفه تنفسی در خواب، اختلالات ساعت زیستی بدن (Circadian Rhythm)، کژخوابی یا خواب پریشان (Parasomnia)، و اختلالات حرکتی در خواب اشاره کرد.

وقفه تنفسی در خواب

یکی از مهمترین و شایع­ترین علل اختلال خواب، وقفه تنفسی در خواب است که باعث ایجاد مشکل در تنفس فرد در خواب می­‌گردد و خطری جدی برای سلامتی فرد محسوب می‌­شود و حتی در کودکان نیز مشاهده می­‌گردد. وقفه تنفسی در خواب شامل مواردی نظیر وقفه تنفسی انسدادی، وقفه تنفسی مرکزی (ناشی از عملکرد مغزی)، وقفه تنفسی در کودکان، وقفه تنفسی در نوزادان، ناله‌های شبانه و خروپف می­‌باشد. وقفه تنفسی در خواب به ندرت باعث مرگ می­‌شود و بیشتر از طریق افزایش ریسک ابتلا به فشار خون بالا، سکته مغزی، حمله قلبی، بی‌­نظمی در ضربان قلب، دیابت نوع 2، چاقی و تشنج حیات بیمار را تهدید می‌­کند.

وقفه تنفسی مرکزی ناشی از عدم ارسال سیگنال‌­های مناسب از مغز به ماهیچه­‌ها برای شروع تنفس می‌­باشد که بیشتر به دنبال حمله قلبی یا اختلالات عصبی رخ می­‌دهد.

وقفه تنفسی انسدادی

وقفه تنفسی انسدادی وقتی رخ می‌­دهد که راه­‌های هوایی فوقانی دستگاه تنفس فرد تنگ یا بسته شود.

احتمال وقوع وقفه تنفسی انسدادی با عوامل زیر افزایش می‌­یابد.

• اضافه وزن یا چاقی
• جنسیت (مردان بیشتر در معرض ابتلا هستند)
• افزایش سن
• زمینه خانوادگی
• راه‌­های هوایی کوچک یا زائده‌های فیزیکی غیرعادی در بینی، گلو و سایر قسمت‌­های راه‌­های هوایی فوقانی
• لوزه‌های بزرگ به خصوص در کودکان
• استعمال دخانیات
• مصرف مشروبات الکلی
• برخی شرایط جسمانی نظیر دیابت، سکته مغزی یا نارسائی‌های قلبی

علائم

اگر برخی از این علائم یا مشکلات در شما وجود داشته باشد، احتمالاً دچار وقفه تنفسی انسدادی هستید.

• خروپف بلند
• شکایت هم اتاقی شما از صدای بلند خروپف شما
• بیدار شدن از صدای خروپف بلند خودتان یا با تنگی نفس
• خواب­ آلودگی در طول روز
• خستگی مزمن یا احساس بی‌حالی
• سردردهایی که منجر به بیدار شدن فرد از خواب شده یا به هنگام برخاستن از خواب رخ می‌­دهند
• بی‌قراری در خواب
• بیدار شدن مکرر در خواب برای ادرار کردن
• تحریک‌پذیری زیاد (زود عصبی شدن)
• احساس سردی و گرمی در خواب

درمان

برخی از اقداماتی که می‌­تواند از شدت وقفه تنفسی انسدادی بکاهد عبارتند از:

• تغییر وضعیت خواب و اجتناب از خوابیدن به پشت
• کاهش وزن در صورت وجود اضافه وزن
• اجتناب از مصرف الکل
• استفاده از برخی اسپری‌های بینی برای کاهش یا بهبود احتقان در راه‌­های هوایی فوقانی
• وقفه استعمال دخانیات اعم از سیگار، قلیان و …

با توجه به اینکه در وقفه تنفسی انسدادی، تنفس فرد به صورت مکرر قطع یا با محدودیت مواجه می‌­شود یکی از راه‌­های درمان استفاده از فشار هوای مثبت برای باز نگهداشتن راه­‌های هوایی فوقانی می­‌باشد. برای این منظور از دستگاهی به نام  (CPAP: Continuous Positive Airway Pressure) استفاده می‌­شود. با پوشیدن ماسک بر روی صورت، هوا با فشاری بیشتر از فشار معمول از طریق بینی یا بینی و دهان به گلو جریان می­‌یابد. این فشار افزوده کمک می‌­کند تا مسیر هوایی بسته نشود. همان‌گونه که استفاده از عینک وضعیت بینایی چشم را اصلاح نمی­‌کند بلکه ما را قادر می‌­سازد تا بهتر ببینیم، استفاده از CPAP نیز همین گونه عمل می­‌کند. شرایط ما تغییر نمی‌­کند بلکه وضعیت انسداد تنفسی در خواب کنترل می­‌گردد.

SONY DSC